Zehirlenmelerde ilk yardım

Zehirlenme
Zehilenme, canlı vücuduna toksik yapılı maddenin girişiyle, vücuttaki rutin işlevleri engelleyen olaydır. Canlının yaşamsal faaliyetlerini olumsuz etkileyeceğinden vücuda giren her yabancı madde toksik olarak kabul edilir. Zehirlenme olayı soluma, beslenme veya cilte temas halinde meydana gelir. Zehirlenme olayını detaylı inceleyecek olursak üç kola ayırmamız gerecek.
Bunlar;
Sindirim Yoluyla: Bu zehirlenme biçimi günlük hayatımızda evimizde ya da bahçede tüketebileceğimiz besinler ile meydana gelmektedir. Bu besinlerin başında zehirli mantarlar gelirken, bozuk besinler ( genellikle son kullanma tarihi geçmiş besinler), ilaçlar ve aşırı alkol kullanımı örnek verilebilir. Ve ayrıca en çok bu maddeye dikkat edilmelidir. Çünkü günümüzde en sık rastlanan zehirlenme türüdür.

Solunum Yoluyla: Vücuda yabancı olan toksik maddenin  solunum yoluyla yani oksijene karışımıyla bünyeye dahil olması ile gerçekleşen zehirlenme türüdür. Bizim karbondioksit diye bildiğimiz (vücudun kullanımı sonrası atılan oksijen evresi) gaz, günümüzde nadir kullanılmakla birlikte tüp kaçağı, doğalgaz kaçağı (en risklileri arasında gösterilmektedir), bütan gazı  (C4H10), şofben, lağım çukuru, çöplüklerde oluşan patlayıcı olarak bilinen metan gazı, genellikle havuzların temizliğinde kullanılan klor, yapıştırıcılar ve evde sıkça kullandığımız temizlik malzemeleri bu zehirlenmenin sebepleri arasında gösterilmektedir.

Cilt Yoluyla: Bu zehirlenme türünde canlının direkt deriye toksik maddenin teması ile gerçekleşir. Genellikle böcek sokmaları ( Alerjisi olanda kırkayak komaya sokar), sarmaşıklara temas, ilaç enjeksiyonu gibi nedenler başlıca örneklendirmede yeterli olacaktır.

Zehirlenme

Zehirlenmede Belirtiler:

Zehirlenmenin belirtilerine değinecek olursak, türüne göre farklılık göstermekle birlikte belirtiside farklı olacaktır. Şu şekilde açıklayacak olursak;
Sindirim sistemi bozukluklarına örnek olarak, bulantı, kusma, diyare ve en çok şikayetçi olunan karın ağrısıdır


Solunum sistemi bozukluklarında ise, nefes darlığı, ilerleyen durumlarda nefes durması, oksijen eksikliğinden kaynaklı morarma,Dolaşım sistemi bozukluklarında ise, nabız bozukluğu hatta kalbin durması. Ve dolayısıyla yaşamın yitirilmesi.


Sinir sistemi bozuklukları günümüzde ülkemizde çok ilerlememiş olsada elektronörofizyoloji bilim dalında kullanılan başlıca elektroensefalografi ve elektromiyografi gibi cihazlarla tanı konulmaktadır. Bu belirtiler, bilinç kaybı, rahatsızlık hissi, havale, hareketlerde uyumsuzluk ve uyku bozuklukları.
İlk Müdahale:

Solunum yoluyla zehirlenmede; hastanın bulunduğu ortam havalandırılır. Zehirlenen kişi yarı oturur yani doksan derece açıyla oturtulur. Bilinci kapalıysa koma pozisyonu verilerek tıbbi yardım istenmelidir. Solunumu korumak için ise genellikle enfeksiyonlu hastalarda kullanılan maske veya ıslak bez kullanılmalıdır.


Sindirim yoluyla zehirlenmede ise: ilk olarak bilinç kontrolü yapılması gerekmektedir. Zehirli madde oral yol ile bulaşmış ise ağız su ile çalkalanmalı, el ile bulaşmış ise el hijyenik el yıkama yöntemiyle sabun ve kimyasal solusyon ile altmış saniye boyunca yıkanmalıdır. Yaşam bulguları değerlendirilir. Özellikle zehirlenmeye sebep olan kimyasal madde yanıcı ise hasta kesinlikle kusturulmamalıdır. Acil müdahale ekibine haber verilir. Ve ekip gelene kadar gerekli bilgiler toplanmalıdır.



Cilt yoluyla zehirlenmede; ilk olarak yaşam bulguları değerlendirilir. Hastanın ellerinin zehirli madde ile teması engellenmelidir. Zehi bulaşmış kıyafetler hastanın üzerinden çıkartılmalı ve herkesten uzak tutulmalıdır. En az yirmi dakika boyunca deri gözeneklere sindirilerek bol suyla yıkanmalıdır. Tıbbi yardım istenmelidir.